Dược Mỹ Phẩm Là Gì? Chúng Có Thực Sự Tốt Như Quảng Cáo?

Thuật ngữ “dược mỹ phẩm” được giới thiệu bởi bác sĩ da liễu, Tiến sĩ Albert Kligman vào năm 1984 và có nguồn gốc từ sự kết hợp của từ “mỹ phẩm” và “dược phẩm”.

Nội dung

Dược mỹ phẩm là gì?

Dược mỹ phẩm là các sản phẩm có cả tác dụng thẩm mỹ và điều trị (giống như thuốc), và có tác dụng tăng cường sức khỏe và vẻ đẹp của làn da. Giống như mỹ phẩm, chúng được bôi vào da dưới dạng kem hoặc kem dưỡng nhưng có chứa các thành phần hoạt tính có tác động đến chức năng tế bào da. Trong một số trường hợp, hoạt động của chúng chỉ giới hạn trên bề mặt da (chẳng hạn như chất tẩy tế bào chết), trong khi những chất khác có thể xâm nhập vào tầng sâu hơn, tăng cường hoặc hạn chế các chức năng bình thường của da. Dược mỹ phẩm không cần kê đơn và thường được sử dụng như một phần của chế độ chăm sóc da thường xuyên để giúp cải thiện tông màu và cấu trúc da, sắc tố da và nếp nhăn.

Nhiều sản phẩm dược mỹ phẩm còn có chất dưỡng ẩm giúp phục hồi hàm lượng nước cho da, cải thiện sự xuất hiện của làn da lão hóa hoặc khô. Dược mỹ phẩm tốt nhất là các loại cung cấp thành phần hoạt tính ở dạng hiệu quả sinh học và chỉ cần số lượng vừa đủ ở một vùng da cần dưỡng hoặc điều trị.

Những thành phần thường thấy trong các dòng dược mỹ phẩm

Chất chống nắng

Đây có lẽ là thành phần quan trọng nhất trong dược mỹ phẩm vì chúng bảo vệ chống lại tác hại của ánh nắng mặt trời, chống lão hóa và ung thư da.

Chất chống oxy hóa

Các yếu tố bên ngoài như bức xạ tia cực tím (UV), ô nhiễm và khói thuốc, cũng như các yếu tố bên trong bao gồm sự trao đổi chất bình thường của tế bào, có thể tạo ra các phân tử gọi là gốc tự do gây hại cho da. Chất chống oxy hóa “quét sạch” các gốc tự do này, do đó làm giảm viêm và bảo vệ da khỏi tác hại của ánh nắng mặt trời và ung thư da. Một số nghiên cứu cho thấy rằng sự kết hợp của các chất chống oxy hóa có thể hiệu quả hơn so với các công thức thành phần đơn lẻ.

Đọc thêm: Arbutin là gì? Cách chăm sóc da với kem Arbutin

Ví dụ về một số chất chống oxy hóa thường có trong dược mỹ phẩm:

Axit alpha-lipoic: Có tác dụng chống viêm và tẩy tế bào chết.
Vitamin C (L-ascorbic acid): Kích thích sửa chữa collagen và có thể cải thiện nếp nhăn, giảm viêm và sắc tố. Mặc dù nó cũng có trong một số sản phẩm thẩm mỹ, nhưng nhiều loại không có hiệu quả vì vitamin C không ổn định khi tiếp xúc với không khí, nhiệt hoặc ánh sáng, ở nồng độ quá thấp hoặc ở dạng không thể được da hấp thụ hoặc chuyển hóa.
Nicotinamide (vitamin B3): Một chất chống oxy hóa giúp cải thiện chức năng hàng rào bảo vệ da. Nó có thể làm giảm đường nhăn, nếp nhăn, tăng sắc tố và cải thiện kết cấu da. Nó cũng có thể đóng một vai trò trong việc ngăn ngừa ung thư da.
Vitamin E (alpha tocopherol): Một chất chống oxy hóa khác giúp giảm tác hại của tia UV và ung thư da. Nó cũng hoạt động giống với vitamin C trong việc giảm sự phân hủy collagen.
N-Acetyl-Glucosamine (NAG): Có thể giúp làm mờ sắc tố và ngăn ngừa tác hại của ánh nắng mặt trời (ảnh hưởng đến da).
Ubiquinone (CoQ10): Một chất chống oxy hóa tự nhiên làm giảm sự phân hủy collagen do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Axit hydroxy (Hydroxy acids)

Chúng có thể được phân loại theo cấu trúc phân tử thành ba loại: axit alpha hydroxy (AHA), axit poly hydroxy (PHAs) và axit beta hydroxy (BHA). Axit hydroxy cải thiện kết cấu da và giảm các dấu hiệu lão hóa da bằng cách dưỡng ẩm da và thúc đẩy làm bong tróc các tế bào da chết từ lớp ngoài của da (biểu bì).

AHA thường được gọi là “axit trái cây” vì nhiều loại có nguồn gốc từ trái cây tự nhiên. AHA bao gồm axit glycolic, axit lactic, axit xitric, axit mandelic, axit malic, axit tartaric và axit lactobionic.
PHA bao gồm gluconolactone và axit lactobionic.
BHA chính được sử dụng thường là axit salicylic. Loại axit này đặc biệt hữu ích ở những người có làn da dầu hoặc dễ bị mụn vì chúng có khả năng hòa tan trong chất béo và khả năng thâm nhập vào lỗ chân lông.

Đọc thêm: Các bước chăm sóc da tuổi teen - Cách phục hồi sự tổn thương da

Retinoids (vitamin A)

Đây là các dạng vitamin A tự nhiên hoặc tổng hợp có thể đảo ngược một phần các thay đổi trên da do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Retinoids phổ biến bao gồm tretinoin hoặc axit retinoic, retinol và retinaldehyde. Chúng hoạt động như chất chống oxy hóa, bảo vệ tế bào khỏi các gốc tự do, cũng như kích hoạt các gen và protein cụ thể. Tretinoin đã được chứng minh là cải thiện các dấu hiệu của da bị tổn thương bằng cách làm giảm các nếp nhăn, làm săn chắc da, giảm sắc tố dư thừa, cũng như cải thiện kết cấu da. Tretinoin có thể gây ra các tác dụng phụ như bỏng rát, châm chích, mẩn đỏ và bong tróc da.

Chất làm sáng da

Những chất này giúp ức chế việc sản xuất melanin (sắc tố da chính) để giảm sự đổi màu và sắc tố da. Một số các chất làm sáng da thường thấy trong dược mỹ phẩm là:

Hydroquinone. Đây đã là tác nhân đã được lựa chọn để làm sáng da trong nhiều năm. Nhưng những lo ngại liên quan đến việc làm sạm da, mất sắc tố và khả năng gây ung thư đã khiến nó bị cấm sử dụng trên các sản phẩm không kê đơn ở một số quốc gia. Tuy nhiên, những lo ngại này chủ yếu phát sinh từ các nghiên cứu trên động vật khi sử dụng liều cao, lâu dài và có lẽ không liên quan đến việc sử dụng ở người.
Axit ascorbic (vitamin C)
Axit kojic
Axit azelaic
Chiết xuất cam thảo (glabridin).

Botanicals (Chiết xuất từ thực vật)

Chúng bao gồm các chiết xuất từ lá, rễ, trái cây, quả mọng, thân, vỏ cây và hoa. Botanicals có đặc tính chống oxy hóa, chống viêm và làm dịu da. Tuy nhiên, tác dụng của chúng phần lớn vẫn chưa được kiểm chứng hoặc chưa được chứng minh. Ví dụ như đậu nành, curcumin, silymarin, pycnogenol, ginkgo biloba, chiết xuất trà xanh, chiết xuất hạt nho, lô hội, cây phỉ, allantoin và axit ferulic.

Đọc thêm: Tiêm Meso là gì? Lợi ích của việc tiêm Meso

Peptide và protein

Peptide là các chuỗi ngắn gồm các chuỗi axit amin, là thành phần xây dựng nên các protein lớn hơn. Các “sứ giả” tế bào được hình thành từ các axit amin có thể bắt chước các tín hiệu sinh học bình thường dùng để kích thích chức năng sửa chữa hoặc ức chế các quá trình lão hóa da. Ví dụ: pentapeptide Pal-KTTKS.

Các yếu tố tăng trưởng

Các protein này giúp kiểm soát các tín hiệu hóa học giữa và trong tế bào. Chúng rất quan trọng trong việc chữa lành vết thương và sửa chữa các mô bị tổn thương, đồng thời có thể giúp phục hồi tổn thương da do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Các nghiên cứu cho thấy rằng việc sử dụng nhiều yếu tố tăng trưởng có thể kích thích sản xuất collagen và elastin và cải thiện sự xuất hiện của làn da bị tổn thương do môi trường.

Dược mỹ phẩm có thật sự đem lại hiệu quả cao?

Để khẳng định một loại dược mỹ phẩm nào đó là hiệu quả thì chúng cần phải được thử nghiệm lâm sàng để chứng minh chúng đem lại lợi ích và các quảng cáo của nhà sản xuất là sự thật. Tuy nhiên, ngành công nghiệp thẩm mỹ phần lớn không được kiểm soát. Không giống như thuốc, mỹ phẩm không phải chịu sự xem xét của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) tại Hoa Kỳ hoặc Cơ quan Quản lý Sản phẩm Trị liệu (TGA) ở Úc.

Sự thật là để được phân phối rộng rãi thì hầu hết các dòng dược mỹ phẩm đều đã được chứng minh an toàn, tuy vậy nhiều loại sản phẩm không hề có tác dụng như quảng cáo. Chính vì vậy, người tiêu dùng nên sáng suốt chọn lựa các thương hiệu dược mỹ phẩm nổi tiếng đã được chứng nhận về sự an toàn và hiệu quả bởi những tổ chức uy tín cũng như đã được người dùng trên khắp Thế Giới tin tưởng sử dụng.

Một số thương hiệu dược mỹ phẩm uy tín chất lượng: